1. Khái niệm Nói quá

Nói quá (hay còn gọi là khoa trương) là một biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng nhằm nhấn mạnh, gây ấn tượng mạnh hoặc tạo sắc thái biểu cảm.

Ví dụ:

• “Nước mắt chảy thành sông” → Cách nói này phóng đại để nhấn mạnh sự đau khổ, thương tâm.

• “Chân cứng đá mềm” → Chỉ sự bền bỉ, kiên trì đến mức có thể làm mềm cả đá.

2. Tác dụng của nói quá

Biện pháp nói quá có các tác dụng chính sau:

✅ Nhấn mạnh và gây ấn tượng: Giúp làm nổi bật đặc điểm của sự vật, sự việc.

Ví dụ: “Một người lo bằng kho người làm.” (Ca dao) → Nhấn mạnh tầm quan trọng của trí tuệ.

✅ Tăng cường sức biểu cảm: Làm cho câu nói, câu văn sinh động hơn.

Ví dụ: “Đội bóng này mạnh như hổ!” → Thể hiện sự mạnh mẽ vượt trội.

✅ Tạo tính hài hước, dí dỏm: Một số trường hợp dùng nói quá để gây cười.

Ví dụ: “Cười vỡ bụng!” → Không ai cười mà bụng vỡ ra, nhưng cách nói này làm câu nói thú vị hơn.

✅ Truyền tải tư tưởng, đạo lý một cách sâu sắc: Thường thấy trong ca dao, tục ngữ.

Ví dụ: “Gánh nặng ngàn cân” → Chỉ trách nhiệm lớn lao, không phải thực sự có ngàn cân.

Biện pháp nói quá được sử dụng rộng rãi trong văn học và đời sống để giúp lời nói thêm phong phú, hấp dẫn và giàu cảm xúc hơn.